Verslag Duurzaamheidscafé 2016 #4: Weg met de wegwerpcultuur met Thomas Rau

Niets is het nieuwe iets

Het duurzaamheidscafé van september 2016 gaat over circulariteit, over grondstoffen behouden, over beter gebruik maken van afval. Kortom: weg met de wegwerpcultuur. Er zitten ongeveer 140 bezoekers in de zaal. Avondvoorzitter Ingrid Kerkvliet polst even. Onder hen zijn aardig wat ondernemers, studenten, een paar werknemers van de gemeente en van de DAR en vooral heel veel kritische burgers.

We trappen de avond af met een pleidooi voor revolutie van Thomas Rau. Hij schetst voor ons vergezichten waarin hij vooral duidelijk maakt dat we leven in een gesloten systeem en we er geen grondstoffen bij krijgen. Het gaat niet om het verkrijgen van nieuw bezit, het gaat om het zo efficiënt mogelijk gebruiken van wat we al hebben. Het niets is het nieuwe iets.

In een gesloten systeem is alles wat we verkwanselen ook echt weg. Hij stelt dat ons zijn tijdelijk is en alles wat we uitspoken permanente consequenties heeft. We zouden juist moeten opschrijven wat waardevol is en niet afschrijven, zoals we nu geneigd zijn te doen. Hij pleit daarom voor een materialen paspoort, grondstoffen zijn immers de moeite waard om te behouden. Door te weten welke grondstoffen in een product zitten kan je ze ook makkelijker hergebruiken. We moeten voor–denken. Nadenken is te laat. We moeten dingen identificeren, anders kunnen we ze niet waarderen.

Rau zegt: “Circulariteit faciliteert de permanente consequenties van de tijdelijkheid”. Het doel is niet om circulair te zijn, het doel is om netjes met de grondstoffen om te gaan en zo te kunnen blijven bestaan.

Hoe gaan we nu zuiniger met onze spullen om? Als macht en verantwoordelijkheid op dezelfde plek komen gaan we zuiniger met spullen om. Als we een product als een service kopen blijft de service leverancier verantwoordelijk voor het werkzaam zijn en zuinig zijn van een product.

Bronco Brothers spelen een vrolijk intermezzo over natuurrampen, zodat we het bevlogen verhaal van Thomas Rau kunnen verwerken.

Omdat de revolutie niet zo makkelijk is bereikt moeten we stap voor stap kijken of we ons huidige systeem kunnen veranderen. Marcel den Hollander vertelt over zijn onderzoek naar product levensduurverlenging. Het is een overgangsstrategie, maar wel een heel nuttige.

Hoe kunnen we nu de levensduur van een product verlengen? 1. We moeten anders denken over de manier waarop we spullen verkopen en 2. We moeten anders nadenken over de manier waarop we spullen ontwerpen. Den Hollander definieerde verschillende vormen, te vinden in de bijgevoegde plaatjes.

Anton Brummelhuis verzorgt voor Philips Light as a service en Wouter Buijze over wasmachines huren via Bundles. Bundles probeert levensduur van wasmachines te verlengen door ze te koppelen aan het internet, data te verkrijgen over het gebruik, juist onderhoud te plegen en juist gebruik te stimuleren.

Verslag door Suzanne Brunner