Het eerste Duurzaamheidscafé van 2017 gaat over de natuur van de stadsmens, over het terug brengen van de mensen naar de natuur en hoe wij de natuur naar de stad kunnen brengen. Een uitverkochte zaal met liefhebbers voor natuur en duurzaamheid komen van ver om met onder andere prinses Irene van Lippe-Biesterfeld in gesprek te gaan over de verhouding tussen mens en natuur.
Voordat prinses Irene haar verhalen komt delen, opent Peter Freijsen de avond met onder meer een muzikaal stuk, waarin hij de bij uitbeeldt. Matthijs Schouten – ecoloog, filosoof en werkend bij Staatsbosbeheer – en Irene Dankelman bespreken het verloop van de avond en kondigen prinses Irene aan.
Prinses Irene vertelt ons over haar leven en haar band met de natuur. In haar verhaal reikt ze verschillende grote denkers aan, zoals Albert Einstein en de Dalai Lama. Ze omschrijft de relatie met de natuur als een “wij”. “Wij” zijn namelijk ook een gedeelte van de natuur. Deze ’’wij-relatie’’ kan op twee manieren benaderd worden, namelijk ’’het’’ of ‘’gij’’. De ’’het-relatie’’ is negatief, hierbij zien wij de natuur als een zaak. De ’’gij-relatie’’ is positief, hierbij is de natuur een gelijke van ons. Daarnaast steekt de prinses ons een hart onder de riem door aan te geven dat verandering altijd bij jezelf moet beginnen, voordat een probleem opgelost kan worden.
Samen met Matthijs Schouten behandelt de prinses de vragen van het publiek. De vragen van het publiek komen van een persoonlijk voorbeeld, maar omschrijven een groter thema. Een van de vragen uit het publiek gaat over het verschil tussen de stad en het buitengebied en waarom er veel minder bijen zijn in Nederland. Dit wordt aangevuld met een voorbeeld in Nieuw-Zeeland, waarbij een rivier mensenrechten heeft gekregen. Spontaan begint de prinses te klappen. Ze geeft vervolgens aan: ‘’Dat is een mooi doel voor 2018, wanneer Nijmegen de Green Capital of Europe is’’. Ze doelt daarmee op een stuk rivier of een mooi gebied rond Nijmegen.
Nadat de prinses en Matthijs Schouten de vele vragen van het publiek hebben beantwoord, volgt wederom een muzikaal stuk. Kabouter Pierelier weet de zaal te veranderen in een orkest van vogels, dat met elkaar zingt. Het publiek doet met veel enthousiasme mee en het zorgt voor een vrolijke interactie tussen publiek en de artiest.
Dan staan de pitchers klaar om de gemeente te overtuigen van hun ideeën. Allereerst is het woord aan Matthijs de Gruijter, die vertelt over de buitenschoolse opvang Struin, waarbij kinderen naar de natuur gebracht worden. Zijn motto is, kinderen mogen vies, koud en moe thuis komen. De tweede pitcher Thomas van Slobbe, directeur van de stichting wAarde, pleit voor natuurlijke hangplekken voor jongeren. Hij omschreef een prachtige scene, waarbij jongeren genoten van de natuur in een videogame. Karla Mulder, initiatiefnemer van Eetbaar Nijmegen, probeerde de gemeente te overtuigen van een groene plattegrond met beschikbare landjes van de stad. Hierdoor weten Nijmegenaren waar zij kunnen beginnen met een eetbare tuin, als ze zelf geen ruimte hebben. Tot slot, om de duurzame tuin Kiemkracht 64 af te ronden, vroeg Marion Boenders om het verlagen van de leges voor de bouw van een prachtig aardehuis.
Na de pitchers reageert de gemeente. Harriët Tiemens, wethouder duurzaamheid, antwoordde met enthousiasme op de ideeën van de pitchers. Ze gaf aan dat er leningen zijn voor duurzame projecten en er subsidies te verkrijgen zijn voor groene daken. Ook het idee van Thomas van Slobbe is uitvoerbaar, hij werkt aan groene plekken voor jongeren. Ze gaf aan dat binnen 300 meter van iedere inwoner een stuk groen aanwezig moet zijn. Een plattegrond voor het verbouwen van duurzame tuinen, is niet mogelijk vanuit de gemeente. Wel is het mogelijk om contact op te nemen met de wijkbeheerder, die hier mee kan helpen.
Voordat de avond werd afgesloten door een zelfgeschreven nummer van Peter Freijsen wordt eerst het duurzame estafettestokje van de Green Challenge doorgegeven. Arjan Vernhout van de Nijmeegse organisatie NL Bloeit! hield een warm pleidooi voor het belang van bloemenweides. Het bevorderen in ieders leefomgeving van een rijke schakering aan flora zal de aantrekkingskracht van de stad vergroten. Hij overhandigde het estafettestokje aan Jochem Kühnen, actief binnen Vogelbescherming Nederland, en bekend als stadsvogeladviseur. In enkele Nijmeegse stedenbouwprojecten wist hij zich met verve succesvol toegang te verwerven ten behoeve van de Gierzwaluw.
Dit alles heeft geleid tot een interessant en gezellige avond in LUX. Tot 27 juni bij de volgende editie van dit café, over de transitie van ‘gas naar gasvrij’.
Verslag Rik Derksen, Lux
Lied Peter Freijsen
Hier zaten we dan zo met z’n allen
We gaan ervandoor, maar met wat voor gevoel ?
Wordt het nog duurzaam of vergaat straks de aarde ?
En wat was nou eigenlijk hier het doel ?
Maak het niet moeilijk, het is toch zo simpel:
ontdek als een kind het wonder natuur,
de wondere vraag van: hoe is het mogelijk ?
Leven steeds zien als een groot avontuur.
Het avontuur hoe samen te leven,
leven voor leven, dat simpele doel
net als de miertjes of de mineralen
of stenen, bomen, de hele boel.
Leven vraagt “ Ja”, het leven wil leven.
Leven wil geven om voort te bestaan,
het liefst zonder angst om met leven te delen
en met alles wat daarmee gepaard kan gaan.
We kunnen zoveel, we kunnen creëren,
we doen er veel toe samen met de natuur.
’T is één vrijerij, één gebed, steeds dat leven
van alles met alles als uniek creatuur.
Het klinkt zo serieus, dat is niet mijn bedoeling.
Het gaat juist om plezier, dat je samen beleeft
van: “ik mag een mens zijn op deze aarde,
zo mooi in verbinding met alles wat leeft, met alles wat leeft …!!!.”
Peter Freijsen, 28-03-2017